به عنوان والدین، آموزش مهربانی به کودکان، بهترین کاریست که برای بهتر شدن جهان می‌توانید انجام دهید. شما باید مهربانی را به یک فرهنگ همیشگی در خانه‌تان تبدیل کنید. مهربانی اساسی‌ترین و مهم‌ترین اصل انسانیت است.
در خردسالان، مهربانی به این معناست که آن‌ها به دوست ناراحتشان توجه کنند یا خوراکیشان را داوطلبانه با برادرشان نصف کنند. در کودکان بزرگتر مهربانی می‌تواند به معنای دعوت از یک همکلاسی تنها، به جمع دوستانشان باشد.
آموزش مهربانی به کودکان، امری ضروری است. کودکی که مهربان است و به اطرافیانش توجه می‌کند، هم محبوب است و دوستان بیشتری دارد، و هم دنیا را به جایی زیباتر تبدیل می‌کند.
به راستی چگونه باید یک کودک مهربان تربیت کرد؟ در ادامه راه‌های مهم آموزش مهربانی به کودکان را با هم مرور می‌کنیم:
به کودک کمک کنید تا معنای مهربانی را درک کند
قبل از اینکه کودک به سن مهربانی کردن برسد؛ آموزش را شروع کنید. می‌توانید با او راجع به مهربانی صحبت کنید. نوع دوستی و مهربانی، عنصریست که از ابتدای تولد در مغز انسان وجود دارد. به همین دلیل است که کودک دو ساله‌ی شما با دیدن زمین خوردن برادرش گریه می‌کند.
این فرصت‌ها را غنیمت بشمارید تا معنای مهربانی و توجه را به کودک آموزش دهید. می‌توانید چیزی شبیه به این بگویید: ” عزیزم، تو ناراحت شدی چون برادرتو دوست داری و دلت نمی‌خواد که اون اذیت بشه. این برای اینه که تو خیلی مهربونی.”
با این کار شما به فرزندتان نشان می‌دهید که معنا و دلیل احساسی که دارد چیست. این اولین گام است.
در خانه با مهربانی صحبت کنید
استفاده از جملات مهرآمیز در آموزش مهربانی به کودکان، بسیار موثر هستند. برای مثال جملاتی مثل: “خیلی ممنون از رفتار قشنگت.” یا “خیلی خوشحالم که با خواهرت مهربونی.” کودک را به خوش‌خلقی تشویق می‌کنند.
همچنین هنگامی که کودک رفتار خشنی دارد و با عصبانیت صحبت می‌کند، می‌توانید بگویید: ” عزیزم، میتونی همین حرفو با آرامش و مهربونی بزنی؟ اینطوری من بهتر میتونم کمکت کنم.”
با این رفتار به کودک یاد می‌دهید که مهربانی برای خود او نیز مفید است و فایده‌هایی دارد.
راه‌های مهربانی کردن را به کودک آموزش دهید
می‌توانید همراه با خانواده، یک لیست بامزه و رنگی از روش‌های مهربانی با دیگران تهیه کنید. از فرزندتان بپرسید نظر او در این باره چیست. مطمئن باشید از جواب‌های او شگفت‌زده خواهید شد. در ادامه چند روش برای مهربانی کردن را با شما در میان می‌گذاریم تا در لیستتان بنویسید:
- بلند شدن در اتوبوس یا مترو برای سالمندان یا خانم‌های باردار
- تقسیم خوراکی با دوستان در مدرسه
- دوست شدن با همکلاسی‌ای که به نظر می‌رسد تنهاست و دوستی ندارد
- کمک کردن در کارهای خانه به صورت داوطلبانه
- کمک به دوستی که در درسی ضغیف است و نیاز به کمک دارد
وقتی لیست آماده شد، از تمام افراد خانواده بپرسید که به نظر آن‌ها مهربانی یعنی چه؟ نظر هر فرد را در انتهای لیست بنویسید. جملات پیشنهادی می‌توانند از این قبیل باشند:
- مهربانی یعنی: فقط راجع به خودمان فکر نکنیم؛ بلکه به دیگران هم توجه کنیم
- مهربانی یعنی: به کسی که احتیاج به کمک دارد، کمک کنیم
- مهربانی یعنی: اگر کاری از دستمان بر می‌آید برای دیگران انجام دهیم
لیست مهربانیتان را در جایی نصب کنید که همه‌ی خانواده بتوانند آن را ببینند. خودتان اولین کسی باشید که به موارد لیست عمل می‌کند.
بیشتر بخوانید: 12 راه موثر آموزش رفتار درست به کودکان
مهربان بودن را به قانون تبدیل کنید
به فرزندانتان اجازه ندهید که با شما یا خواهر و برادرشان با کلمات یا لحن بی ادبانه صحبت کنند. قوانین مشخصی در این باره وضع کنید. باید برای کودکان مشخص کنید که چه رفتار و گفتاری قابل پذیرش نیست.
برای مثال می‌توانید قانونی بگذارید که طبق آن اگر کودک به کسی بی احترامی کرد، باید سه جمله‌ی خوب راجع به آن شخص بگوید. حواستان باشد که این قوانین شامل حال خود شما نیز می‌شوند. قرار نیست که قوانین فقط برای فرزندتان باشد.
الگوی خوبی باشید
اگر فقط شعار مهربانی بدهید، به هدفتان نمی‌رسید. وقتی فرزندتان می‌بیند که شما در رانندگی حاضر به گذشت نیستید و به دیگران ناسزا می‌گویید، انتظار نداشته باشید که او برای دیگران گذشت کند. در گام اول باید مهربانی و گذشت را در خودتان نهادینه کنید.
برای مثال می‌توانید یک غذای خوشمزه را با هم برای همسایه هم ببرید، یا برای یک فرد نیازمند لباس تهیه کنید. به جای غیبت راجع به آشنایان، نکات مثبتی که هر شخص دارد را با آب و تاب تعریف کنید. مثلا می‌توانید بگویید: “چقدر مادر دوستت خوش اخلاقه.” یا ” به نظر من که دوستت خیلی باهوش و پرتلاشه. نظر خودت چیه؟”
همیشه توجه کنید که فرزند شما با دقت شما را زیر نظر دارد و کارهای شما را تقلید می‌کند؛ پس سعی کنید الگوی مناسبی باشید.
به کودک مسئولیت‌پذیری را آموزش دهید
کودکی که تمام کارهایش را دیگران برایش انجام می‌دهند، خودخواه و خودمحور بار می‌آید. اگر روش تربیتی شما اینگونه است، منتظر شنیدن چنین جملاتی از فرزندتان باشید: “چرا باید تو تکالیف به دوستم کمک کنم؟ اونا که مشقای من نیستن!”. اگر کودکی مهربان می‌خواهید، باید مفهوم مسئولیت را به او نشان دهید.
برای هر فرد در خانه، بنا به سن و توانایی‌هایش، مسئولیتی تعیین کنید. صراحتا مشخص کنید که اگر کسی مسئولیتش را انجام ندهد، حتما امتیازی را از دست خواهد داد. برای مثال نمی‌تواند برای یک روز تلویزیون تماشا کند.
سخن پایانی
مهربانی بزرگترین ودیعه‌ی انسانیت است. به عنوان والدین، وظیفه‌ی شماست که معنا و ارزش مهربانی را به فرزندتان آموزش دهید. یادتان باشد که ریشه‌ی تمام فجایع جهانی، کشتارها و جنگ‌ها، انسان‌هایی خودخواهند که بویی از نوع دوستی نبرده‌اند.
آموزش مهربانی به کودکان، کاری ساده است؛ زیرا جوهره‌ی آن در وجود همه هست. الگوی خوبی باشید و راه‌های مهربانی کردن را به کودک نشان دهید. مطمئن باشید که پس از مدتی، مهربانی به جزئی از شخصیت او تبدیل خواهد شد.
همین حالا نظر خود را با دیگران به اشتراک بذارید: کلیک کنید