برخی نوزادان از بدو تولدشان با مشکلات زیادی روبرو می‌شوند. زردی، کولیک، رفلاکس نوزاد، آلرژی به پروتئین گاوی و … همه مسائل شایعی هستند که امکان دارد والدینی که برای اولین بار صاحب فرزند شده‌اند را نگران و خسته کند.
اما باید بدانید که این مسائل حل شدنی هستند. با کسب اطلاعات صحیح و حفظ روحیه‌تان به زودی از پس این دوران سخت، بر خواهید آمد.
رفلاکس به زمانی گفته می‌شود که فرزندتان بلافاصله و یا مدت کوتاهی پس از خوردن شیر، آن را برمی‌گرداند. این مسئله‌ای شایع است و به مرور زمان بهتر خواهد شد. در صورتی که این مشکل از 12 تا 18 ماهگی فرزندتان بهبود پیدا نکرد، باید به دنبال بررسی‌های پزشکی بیشتر باشید.
علائم رفلاکس نوزاد
رفلاکس در نوزادان بین 8 هفتگی تا یک‌سالگی رخ می‌دهد و ازین زمان به بعد رو به بهبودی می‌رود.
برای تشخیص رفلاکس نوزاد، به علائمی که در لیست زیر آورده‌ایم دقت کنید. اگر فرزندتان این نشانه ها را دارد، باید برای کنترل و درمان سریعتر این مشکل به او کمک کنید. برای مرور این علائم با ما همراه باشید:
- بالا آوردن محتویات معده هنگام شیر خوردن یا بلافاصله پس از آن
- سرفه یا سکسکه حین تغذیه
- بی‌قراری نوزاد هنگام شیر خوردن
- اگر پس از آروغ بعد از شیر خوردن احساس کردید چیزی را قورت می‌دهد
- گریه کردن و آرام نشدن
- اضافه نشدن وزن نوزاد (به دلیل اینکه رفلاکس اجازه ماندن غذا در معده او را نمی‌دهد)
گاهی اوقات نوزاد علائم رفلاکس را دارد ولی بالا نمی‌آورد، در این صورت به آن رفلاکس پنهان (رفلاکس خاموش) گفته می‌شود.
از علائم رفلاکس پنهان می‌توان به خس خس سینه، گرفتگی بینی و مکث در تنفس اشاره کرد. اگر علائمی مانند عفونت گوش و درد مداوم آن (در این حالت نوزاد با دست‌هایش،گوش‌هایش را مالش می‌دهد)، کبودی لب ها و… را مشاهده کردید، حتما به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
راه‌کارهای خانگی برای کنترل رفلاکس نوزاد
راه‌کارهای خانگی و بی ضرری وجود دارد که با امتحان کردن آن‌ها تا حد زیادی می‌توانید به بهبود رفلاکس نوزادتان کمک کنید. در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- تا حد امکان نوزادتان را زمان شیردهی و پس از آن به حالت عمودی نگه دارید
- در صورتی که تغذیه نوزادتان با شیر خشک است، تعداد دفعات شیردهی را بیشتر و حجم آن را کمتر کنید
- کودک را به پشت و کمی مایل به پلهو بخوابانید (در به پلو خواباندن کودک زیاده روی نکنید، با رعایت این نکته خطر سندرم مرگ ناگهانی در نوزادان را کاهش می‌یابد)
- از تشک های آنتی رفلاکس استفاده کنید (با این کار هم نکته بالا رعایت شده و هم علائم رفلاکس کاهش می‌یابد)
- بین تغذیه نوزاد توقف ایجاد کرده و بادگلوی او را بگیرید
در برخی مواقع ممکن است علت رفلاکس، آلرژی به پروتئین گاوی باشد. در این صورت اگر تغذیه فرزندتان از شیر مادر است. پزشک کودکان به شما توصیه میکند که لبنیات و گوشت را از سبد غذایی‌تان حذف کنید.
در صورت بروز این علائمی به پزشک مراجعه کنید.
اگر نوزادتان رفلاکس دارد، جای نگرانی نیست و با افزایش سن او این مشکل حل می‌شود؛ اما اگر علائم لیست زیر را در او مشاهده کردید حتما با پزشک مشورت کنید:
1- اگر کودکتان برای اولین بار بعد از 6 ماهگی دچار رفلاکس شد
2- اگر به مدت 2 هفته برای بهبود نوزادتان تلاش کردید ولی بهبودی حاصل نشد
3- عدم افزایش وزن و حتی مشاهده کاهش وزن نوزاد
4- ادامه‌ی رفلاکس پس از یک‌سالگی نوزاد
5- اگر استفراغ نوزاد به صورت پرتابی است
علائمی که به آن‌ها اشاره شد نگران‌کننده نیستند؛ اما در صورت مشاهده‌ی حتی یکی از موارد مذکور، با پزشک مشورت کنید.
چه زمانی باید بصورت اورژانسی به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده‌ی هر یک از موارد زیر در سریع‌ترین زمان ممکن و به صورت اورژانسی از پزشک متخصص اطفال وقت بگیرید :
- استفراغ سبز یا زرد رنگ نوزاد
- استفراغ خونی
- مدفوع خونی
- امتناع از غذا خوردن
- اضطراب و گریه‌ی مداوم نوزاد
- تداوم اسهال بیش از یک هفته و نمایان شدن علائم کم آبی در بدن او
- تورم و حساس شدن شکم
- بالارفتن دمای بدن و یا احساس لرز
- عدم تحمل نوشیدن مایعات و برگرداندن آن
در صورت نیاز، پزشک متخصص با انجام آزمایشات، سونوگرافی و … رفلاکس نوزادتان را دقیق‌تر بررسی میکند تا بتواند در صورت وجود مشکل دیگر، درمان او را هر چه سریعتر شروع کند.
درمان رفلاکس نوزاد
در ابتدا پزشک متخصص درمان‌های اولیه‌ای را به شما پیشنهاد میکند. پس از انجام این موارد، اگر بهبودی حاصل نشده بود، مراحل جدیدی را برای درمان رفلاکس آغاز خواهد کرد.
- پودر مخصوصی برای غلیظ شدن شیر خشک به شما داده می‌شود تا به آن اضافه کنید.
- شیر خشک مخصوصی که فورمولاسیون آن از قبل غلیظ شده به نوزادتان بدهید.
- اگر دو مورد بالا کمکی نکرد، ممکن است دارویی برای جلوگیری از تولید اسید معده برای نوزاد تجویز شود.
گاهی ممکن است با انجام موارد بالا و همچنین بررسی‌های بیشتر با اندوسکوپی، اولتراسونیک و … عامل رفلاکس نوزاد تشخیص داده نشده و درمان نشود. در این موارد نادر اگر پزشک لازم بداند، اقدام به عمل جراحی برای تقویت ماهیچه ها به منظور نگه داشتن مایعات و غذا در معده، میکند.
علل رفلاکس نوزاد
رفلاکس عموما به دلیل عدم رشد کامل ماهیچه‌های پایه‌ی مری رخ می‌دهد و همین باعث می‌شود تا شیر به راحتی بالا بیاید. با بزرگ‌تر شدن کودک این ماهیچه‌ها رشد کرده و تقویت می‌شوند و در نتیجه رفلاکس نوزاد بهبود می‌یابد.
در موارد خاص، رفلاکس نوزاد می‌تواند مرتبط با بیماری‌هایی مانند انسداد مری، التهاب معده و روده، آلرژی به پروتئین گاوی و … باشد.
کلام پایان
همانطور که می‌دانید پروسه‌ی بچه‌دار شدن و مراقبت از او، بسیار شیرین و در عین حال سخت است.
در عصر حاضر تربیت و پرورش کودک بیش از پیش مورد توجه والدین قرار دارد. دلیل این مسئله، پیچیدگی‌های دنیای مدرن و افزایش سطح آگاهی خانواده‌ها نسبت به آینده‌ی فرزاندانشان است.
اینکه شما وقتی را به مطالعه در خصوص چگونگی رسیدگی بهتر به فرزندتان اختصاص می‌دهید، نشان‌دهنده این است که مسائل کودکتان، دغدغه شماست. به صراحت می‌توان گفت که پیش روی با همین روال، قطعا تاثیر مثبتی در نسل‌های بعد از شما دارد.
ما در تلاش هستیم تا با ارائه مقالات کاربردی در خصوص تربیت و پرورش فرزند در مجله موشیما، همراه و یاری‌رسان شما در این پروسه باشیم.
بیشتر بخوانید: روانشناسی کودک چیست و چرا مهم است؟
همین حالا نظر خود را با دیگران به اشتراک بذارید: کلیک کنید