بازی درمانی در کودکان: بازی درمانی نوعی درمان روانشناسی است، که عمدتا برای کودکان استفاده میشود. به این دلیل که ممکن است کودکان نتوانند تا مشکلات و احساسات خود را با بزرگسالان در میان بگذارند.
یک درمانگر از طریق بازی درمانی، میتواند احساسات و آسیبهای وارد شده به کودک را تشخیص دهد و به او کمک کند. از طریق بازی درمانی، کودکان میتوانند سازوکارهای جدیدی را یاد بگیرند و به رفتارهای نامناسب خود پی ببرند.
علاوه بر درمانگران و روانشناسان برخی از انجمنها نیز برای برنامههای آموزشی خود، بازی درمانی را جایگزین آموزشهای خشک و خسته کننده کردهاند. در ایران نیز دارای این انجمنها هستیم، مدارسی مانند مدارس طبیعتگردی که علاوه بر یاد دادن مهارتهای زندگی، کودکان در محیطهای شاد این مدارس میتوانند با یکدیگر بازی کنند.
فواید بازی درمانی
براساس آماری که سازمان بهداشت جهانی در اختیار ما قرار داده است، 71 درصد از کودکان توسط بازی درمانی توانستهاند، که تغییرات مثبتی را تجربه کنند.
مزایای بازی درمانی
مهمترین مزایای بازی درمانی شامل موارد ذیل است:
- پذیرش مسئولیت بیشتر
- بهبود مهارتهایی مانند مهار حل مسئله
- افزایش اعتماد به نفس
- همدلی و احترام به دیگران
- کاهش اضطراب و استرس
- بهبود مهارت یادگیری
اما نکته مهمی که در مورد بازی درمانی باید بگوییم، این موضوع است که بازی درمانی نمیتواند جایگزین دارو درمانی شود. اگر کودک شما مشکلات روحی جدی داشته باشد، نمیتوان هرگز از طریق بازی درمانی این مشکلات را درمان کرد.
همچنین بازی درمانی شاید برای همه افراد و در هر سنی مورد استفاده قرار گیرد. اما مناسبترین سن برای بازی درمانی 3 تا 12 سال است.
چه مشکلاتی را میتوان از طریق بازی درمانی، درمان کرد؟
از طریق بازی درمانی میتوان مشکلاتی نظیر موارد ذیل را درمان کرد:
- تاخیر در رشد یادگیری
- رفتارهای نامناسب در محیط مدرسه و خانه
- درمان رفتارهای پرخاشگرانه
- حل مسائلی مانند اضطراب، استرس، غم و اندوه
- مواجهه با اقدامات پزشکی و بیماریهای مزمن
- تاخیر در رشد یا اختلالات یادگیری
- پرخوری یا کم خوری
- اختلالاتی مانند اوتیسم
بازی درمانی چه کمکی به کودکان میکند؟
کودکان به خاطر سن کمی که دارند، مانند بزرگسالان ممکن است که نتوانند تا احساسات خود را با دیگران در میان بگذارند. به همین دلیل آنها زمانی که بازی میکنند، میتوانند تا احساسات خود را بهتر بیان کنند و حتی به آنها کمک میکند، تا با احساسات خود بهتر آشنا شوند.
کودکان از طریق بازی یاد میگیرند که جهان و جایگاه خود را در آن درک کنند. جایی که آنها آزادانه میتوانند احساسات درونی و عمیقترین احساسات خود را بیان کنند.
چگونگی تعامل کودک با انواع مختلف اسباب بازیها و رفتارهایی که او نشان میدهد، نشان دهنده احساسات و حتی مشکلات او است. معمولان روانشناسان با مشاهده رفتار کودک، متوجه مشکلات و آسیبهایی کودک از این طریق میشوند.
بیشتر ببینید: بیش از 100 داستان کودکانه
تکنیکهای بازی درمانی
بازی درمانی میتواند یک روش مستقیم و یا غیر مستقیم باشد. در روش مستقیم برای کودک تعدادی اسباب بازی تعیین میکنند و او با آن اسباب بازیها بازی میکند. اما در روش غیر مستقیم، کودک با اختیار خودش هر اسباب بازی که بخواهد را انتخاب کرده و با آن بازی میکند.
بیشتر بدانید: 11 روش برای پرورش تفکر خلاق در کودکان
معمولا برای بازی درمانی از تکنیکها و روشهای مختلفی استفاده میگردد، که مهمترین آنها شامل موارد ذیل است:
- تجسم خلاق
- قصه گویی
- نقش آفرینی
- اسباب بازیهای رنگارنگ
- عروسک انسان یا حیوان
- آب و شن بازی
- بلوکها و اسباب بازیهای ساختمانی
- رقص و حرکات خلاقانه
- خواندن نمایشنامههای کودکانه
اما همانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره شد، بازی درمانی میتواند برای بزرگسالان نیز مورد استفاده قرار گیرد. که در ادامه توضیحات بیشتری را در این مورد در اختیارتان قرار خواهیم داد.
بازی درمانی برای بزرگسالان
بازی و بازی درمانی فقط مخصوص کودکان نیست. بزرگسالان و نوجوانان نیز میتوانند از بازی درمانی بهرهمند شوند. کسانی که احساسات خود را به خوبی نمیشناسند، میتوانند از طریق بازی درمانی با احساسات خود آشنا شوند.
بازی درمانی چه کمکی به بزرگسالان میکند؟
بازی درمانی میتواند کمک کننده خوبی برای حل برخی از مشکلات بزرگسالان باشد. که مهمترین این مشکلات شامل موارد ذیل است:
- ناتوانیهای فکری
- زوال عقل
- بیماری مزمن
- مصرف مواد مخدر
- ضربه روحی و آزار جسمی
- مدیریت خشم
- اختلالات استرس
- مسائلی که در کودکی حل نشدهاند
در برخی موارد نواختن موسیقی، کشیدن یک نقاشی، پناه بردن به طبیعت، انتخاب یک آهنگ دلخواه و رقصیدن، آشپزی کردن غذای مورد علاقه، رفتن به مکانی که میتواند به شما روحیه دهد، صحبت با یک دوست خوب، رفتن به تئاتر و یا سینما و یا حتی انجام بازیهای دسته جمعی، میتواند مانند بازی درمانی نقش پررنگی در حل مشکلات بزرگسالان داشته باشد.
بیشتر بدانید: پرخاشگری در کودکان و عواملی که باید بررسی کرد
نتیجه نهایی
بیان کردن احساسات و مشکلات چه در سن کودکی و چه در سن بزرگسالی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگر کودکتان نمیتواند تا احساسات خود را بیان کند، از طریق بازی درمانی و با کمک یک درمانگر، او را با احساساتش آشنا کنید. اگر افراد نتوانند احساسات خود را بیان کنند و به سمت رفتارهای مخرب روی بیاورند، در بزرگسالی مشکلات بزرگی را باید تحمل کنند.
اگر شما هم به عنوان یک بزرگسال، نمیتوانید تا احساسات خود را بیان کنید، سعی کنید از طریق روشهای مختلفی که اشاره شد و یا به کمک یک رواندرمانگر به حل این معضل بزرگ بپردازد و گامی مثبت در زندگی خود بردارید.
همین حالا نظر خود را با دیگران به اشتراک بذارید: کلیک کنید