اکنون چهارده هفته از دوران شیرین بارداری را به سلامت پشت سر گذاشته‌اید. قطعا در این ماه‌ها لحظات نابی مانند شنیدن صدای قلب دلبندتان و حس کردن حرکاتش را تجربه کرده‌اید.
هر قدر شکمتان بزرگ‌تر و جای جنین تنگ‌تر می‌شود، احساس مادر بودن بیشتر در شما نمود پیدا می‌کند. حس مسئولیت و فکرِ پرورش فرزندتان روز به روز بیشتر ذهنتان را درگیر خواهد کرد.
لازم است این را بدانید که یک مادرِ عالی، مادری است که در کنار رفع نیازهای فرزندش و تربیت او، به علایق خود نیز رسیدگی کند. اگر نیازهایتان برطرف شود، وظایف مادریتان را با سطح انرژی بیشتر و به نحو احسن انجام خواهید داد.
در ادامه‌ی این مقاله درباره‌ی وضعیت شما و فرزندتان در هفته‌ی پانزدهم، خود مراقبتی‌های لازم و تست غربالگری دوم بیشتر صحبت خواهیم کرد.
با موشیما همراه باشید.
وضعیت شما در این هفته
گرچه هنوز هم نشانه‌های مختلفی از بارداری در شما وجود دارد، اما به طور کلی اوضاع و احوالتان بهتر از ماه‌های گذشته است. مثلا احساس سرزندگی و شادابی بیشتری دارید. همچنین در این هفته به دلیل افزایش هورمون استروژن، ریزش موهایتان کمتر شده و پرپشت‌تر به نظر می‌رسد.
احتمالا شکمتان به حدی بزرگ شده که لباس‌های قبل از بارداری برایتان تنگ شده است. اگر هنوز برای خرید لباس راحت‌تر اقدام نکرده‌اید، اکنون زمان انجام این کار فرا رسیده است. استفاده از لباس‌های خنک و گشاد از ایجاد سرگیجه، گر گرفتگی، تنگی نفس و … جلوگیری می‌کند.
اکثر بانوان در این هفته با توجه به کاهش حالت تهوع و افزایش اشتها، حدود 2-4 کیلوگرم افزایش وزن پیدا می‌کنند؛ اما اگر هنوز افزایش وزن و سایز نداشته‌اید، اصلا نگران نباشید؛ چرا که آناتومی بدن هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. بدن شما مختص خودتان است و نباید آن را با دیگران مقایسه کنید.
همچنین ممکن است شکم شما نسبت به فرد دیگری در همین هفته، کوچک‌تر به نظر برسد؛ اما باید بدانید که کوچک بودن شکم، ارتباطی با رشد نامناسب فرزندتان ندارد. اگر پزشک، سلامت بارداریتان را به طور کامل تایید کند، یعنی رشد جنین مناسب است.
اکثر پزشکان معتقدند که اگر وزن شما در هر هفته 500 گرم اضافه شود، بارداریتان روند مناسب و ایده‌آلی دارد.
از این هفته به بعد باید بیشتر به نحوه‌ی خوابیدن، رانندگی و نشستنتان دقت کنید.
این یک واقعیت است که هرچه به روزهای پایانی دوران بارداری نزدیک می‌شوید، ذهنتان بیشتر درگیر مسئولیت‌های پیش رو، بهترین روش تربیت فرزند و … می‌شود. در ابتدا توصیه می‌کنیم تا از افراد مورد اعتماد اطراف خود کمک بگیرید و با آن‌ها از دل نگرانی‌هایتان صحبت کنید. در مرحله بعد سعی کنید تا با مدیتیشن، یوگا، ماساژ و … سطح انرژی و آرامش خود را بالا نگه دارید.
در خصوص تربیت فرزند، بهتر است از همین حالا کتاب‌ها و منابع را بررسی کنید. کمک گرفتن از روانشناس هم در زمینه‌ی تربیت کودک مفید است.
همچنین می‌توانید در خصوص پرورش و تربیت هر چه بهتر فرزند عزیزتان، مقالات دیگرِ مجله‌ی موشیما را مطالعه نمایید.
بیشتر بخوانید: 8 راه ساده و مهم برای پرورش کودک دانشمند
اکنون مشکلات جسمی شما کاهش یافته و سطح انرژی و میل جنسیتان نیز افزایش پیدا کرده است. همانطور که در مقالات قبل اشاره کردیم، لحظات شگفت انگیزی در هر بارداری وجود دارد که مختص همان فرد و همان دوره هستند و تکرار هم نخواهند شد.
بنابراین توصیه می‌کنیم روی نکات مثبت تمرکز بیشتری داشته باشید و از این دورانِ شگفت انگیز و تکرار نشدنی نهایت لذت را ببرید.
وضعیت جنین در هفته پانزدهم بارداری
اکنون عضلات و اسکلت بدن فرزندتان بیش از پیش تکامل یافته است. او همچنان در مایع آمنیوتیک غوطه‌ور است و دائما بدنش را حرکت می‌دهد؛ اما از آنجایی که فضای رحم هنوز برایش تنگ نشده، شما نمی‌توانید حرکاتش را به‌طور کامل حس کنید.
در هفته‌های پیش رو، درست از زمانی که اولین حرکات فرزندتان را حس کردید، باید در طول روز مدت زمانی را به شمردن حرکات جنین اختصاص دهید. در صورتی که حرکات او از تعداد حرکاتِ نرمالِ تعیین شده توسط پزشک کمتر شود، باید برای بررسی بیشتر این موضوع به پزشک مراجعه کنید.
در اکثر بانوان، حرکات جنین بین هفته‌های 16 الی 18 بارداری حس می‌شوند؛ اما اگر شما حرکات فرزندتان را دیرتر احساس کردید، اصلا نگران نباشید. بسیاری عوامل از جمله محل قرارگیری جفت، در این مسئله دخیل هستند.
در هفته پانزدهم بارداری چشم‌های فرزندتان به تابش نور حساس‌تر شده است. اکنون دیگر اگر نور قابل توجهی به شکمتان تابیده شود، او می‌تواند رویش را به سمت دیگری برگرداند.
همچنین قدرت شنوایی جنین به حدی رسیده که نه فقط صدای شما بلکه صدای تپش قلب و معده‌تان را هم می‌شنود. از وظایف مایع آمنیوتیک می‌توان به انتقال صداهای اطراف به او اشاره کرد. از این هفته فرزندتان می‌تواند صداهای اطراف شما را هم بشنود.
در هفته پانزدهم بارداری، جنین به اندازهی یک پرتقال متوسط رسیده است. قد او حدود 9 الی 11 سانتی متر و وزنش 70-80 گرم است. شاید برای شما سوال پیش آید که چرا افزایش وزن مادر حدود 2 الی 5 کیلوگرم بوده ولی وزن جنین تنها 80گرم است؟
برای توضیح این مسئله باید بگوییم که به غیر از وزن جنین، وزن جفت و مایع آمنیوتیک نیز در افزایش وزن شما تاثیرگذار هستند.
در هفته پانزدهم، اندام جنسی خارجی جنین به طور کامل شکل می‌گیرد. اگر در این هفته سونوگرافی انجام دهید، جنسیت فرشته‌ی کوچکتان مشخص خواهد شد؛ اما اگر سونوگرافیست قادر به تشخیص دختر یا پسر بودن فرزندتان نبود، جای نگرانی نیست.
گاهی اوقات ممکن است بنا به وضعیت جنین، سونوگرافیست قادر به تشخیص جنسیت او نباشد. برای مثال اگر جنین رو به پشت یا به شکل حلقه باشد، تعیین جنسیت برای پزشک دشوار خواهد بود.
در این مواقع پزشک نوبت سونوگرافی مجدد برایتان تعیین خواهد کرد.
غربالگری سه ماهه دوم بارداری
بهترین زمان برای انجام تست غربالگری دوم، هفته پانزدهم بارداری است. در تست کواد مارکر یا همان غربالگری سه ماهه‌ی دوم، به موضوع بررسی سلامت جنین پرداخته می‌شود. مهم‌ترین مواردی که در این آزمایش خونِ غیرتهاجمی بررسی می‌شود، سندرم داون، ادوارد و پاتو، اسپینا بیفیدا و نقص دیواره‌ی شکمی است.
به همین دلیل به غربالگری دوم، تست غربالگری چهارگانه نیز گفته می‌شود.
در ادامه موارد چهارگانه‌ی ذکر شده را به صورت مختصر برایتان شرح می‌دهیم:
- سندرم داون ( تریزومی 21 ) : اختلال کروموزومی که موجب ناتوانی ذهنی همیشگی، اختلال در رشد و در برخی موارد منجر به مشکلات جسمی می‌شود.
- سندروم ادوراد و پاتو ( تریزومی 18 ) : اختلال کروموزومی که باعث اختلالات شدید رشد و ناهنجاری ساختار بدن فرد می‌شود. اکثر افراد مبتلا به تریزومی 18 تنها یک سال عمر می‌کنند.
- اسپینا بیفیدا : نقص بدو تولد که در آن بخشی از لوله‌ی عصبی در فرد تشکیل نشده و یا به درستی مسدود نشده است. در نتیجه فرد با بیرون ماندن نخاع متولد می‌شود.
- نقص دیواره‌ی شکمی : در این مورد روده‌ها و یا سایر اعضای شکمی از قسمت ناف از شکم بیرون می‌مانند.
شما برای انجام این آزمایش از هفته پانزدهم بارداری تا هفته 20 بارداری زمان دارید؛ اما بهتر است در اولین فرصت آن را انجام دهید تا در صورت وجود ریسک بالا در جواب آزمایش، برای بررسی‌های بیشتر زمان کافی داشته باشید.
اگر جواب آزمایش همراه با ریسک پایین باشد، احتمال وجود این بیماری‌ها کم است؛ اما اگر جواب آزمایش چهارگانه دارای ریسک بالا باشد، بهتر است آزمایش‌های تشخیصی و ژنتیکی دیگری را هم انجام دهید.
در این صورت ممکن است نیاز به انجام آزمایش NIPT یا DNA آزاد جنین، آزمایش پرزهای جنینی و یا آمینوسنتز باشد.
جواب آزمایش غربالگری دوم، پس از گذشت یک هفته، آماده می‌شود.
خودمراقبتی در هفته پانزدهم بارداری
در این هفته با توجه به بزرگ‌تر شدن شکم، خوابیدن به پشت باعث بروز مشکلاتی می‌شود. در این حالت رحم به وریدهای اصلی که خون را به قلب برمی‌گرداند، فشار آورده و باعث ایجاد سرگیجه، کاهش خونرسانی به رحم، افت فشار و تنگی نفس می‌شود.
بهترین حالت خوابیدن در سه ماهه‌ی دوم و سوم بارداری، خوابیدن به پهلوی چپ است. اگر یک بالشت مناسب پشت کمر و بین پاهایتان قرار دهید، خواب راحت‌تری خواهید داشت و ورم دست‌ها و پاهایتان بهبود پیدا می‌کند.
از این هفته به بعد ممکن است دچار انقباضات نامنظم، بدون درد و غیر قابل پیش بینی شوید. براکستون هیکس یا انقباضات بی خطر برای شما و جنین، معمولا به صورت سفت شدن قسمتی از شکم و یا رحم است. این اتفاق عموما پس از فعالیت‌های بدنی رخ می‌دهد و به نوعی تمرین رحم برای زمان زایمان است.
در صورت مشاهده‌ی علائم زیر حتما با پزشکتان تماس گرفته و فورا به بیمارستان مراجعه کنید.
- انقباضات منظم ( بیش از 4 انقباض در ساعت )
- خونریزی واژینال
- احساس فشار لگنی ناراحت کننده
- ترشح مقدار زیادی مایع و یا ماده‌ی چسبناک از واژن
موارد بالا می‌توانند نشانه‌هایی از زایمان زودرس باشند.
بهتر است در هنگام ورزش و پیاده‌روی از کفش مناسب و دارای محافظ ( کفش‌های ساق‌دار ) استفاده کنید تا از زمین خوردن و صدمات احتمالی دیگر پیشگیری کنید.
از قرارگرفتن در محیط‌هایی با دمای 39 درجه سانتی‌گراد و بالاتر خودداری کنید. همچنین از انجام ورزش‌هایی که نیاز به دراز کشیدن به پشت دارند، پرهیز کنید.
پیشنهاد موشیما برای هفته پانزدهم بارداری
برخی مادران در این هفته متوجه فراموشکاری و عدم توانایی در تمرکز می‌شوند. در کنار خستگی، فکر مداوم به مسائل بارداری و تغییرات فیزیکی در مغز، افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون هم از عوامل ایجاد فراموشی در دوران بارداری هستند. در این دوران هورمون‌ها 15 برابر بیشتر از حد معمول ترشح می‌شوند.
در طول این دوران بخش‌هایی از مغز شما بزرگ‌تر می‌شود؛ اما اندازهی کلی مغز به خصوص در سه ماهه‌ی سوم بارداری کاهش پیدا می‌کند. بنابراین احتمالا در چند ماه آینده هر روز فراموشکارتر از قبل خواهید شد. دلیل اینکه نمی‌توانید مسائل را پردازش کنید را برایتان شرح دادیم؛ پس نیازی نیست خودتان را سرزنش کنید. بهتر است پذیرای تغییرات گذرای این دوران باشید.
راهکارهایی ساده و خانگی برای تقویت حافظه و بهبود این شرایط وجود دارد. در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- برنامه‌ی روزانه‌تان را یادداشت کنید و در معرض دیدتان قرار دهید. ( بطور مثال روی یخچال و یا جلوی آینه )
- مصرف اسیدهای چرب مانند امگا3 که در موادغذایی مثل ماهی و گردو موجود است را افزایش دهید.
- انجام برخی کارها را به اطرافیان نزدیک و مورد اعتمادتان محول کنید.
- از سرگرمی‌هایی مانند حل کردن جدول، سودوکو و یا کارهای هنری مثل بافتنی کمک بگیرید.
فراموشکاری ممکن است تا مدتی پس از زایمان هم همراه شما باشد. بهتر است از همسر و خانوادهتان بخواهید تا شما را درک کرده و تا پایان یافتن این مسئله به شما کمک کنند.
همین حالا نظر خود را با دیگران به اشتراک بذارید: کلیک کنید