هفته چهارم بارداری – رویان و کیسه آب آمنیوتیک

به دنیای شگفت انگیز مادران، خوش آمدید! مادرشدن لذت وصف ناپذیری دارد. علاوه بر این‌، مسئولیت‌هایی نیز به گردن شما است که تا حد زیادی در آینده و رشد کودکتان موثر است. همراهی پدر خانواده با شما در این پروسه‌ی جذاب، از کودکتان فردی با عزت نفس می‌سازد.

از ابتدای این هفته ویلوزیته‌ها(اتصالات ریشه مانند از بلاستوسیت به داخل دیواره رحم)ایجاد شده و پیامی به مغز ارسال می‌شود. این پیام باعث توقف وقوع پریود و افزایش هورمون پروژسترون در خون می‌شود. با عدم شروع دوره‌ی قاعدگی و آغاز تغییرات بدنی‌تان، مشکوک به بارداری می‌شوید.

هورمون hcg (گنادوتروپین جفتی انسان) 7 الی 11 روز بعد از لقاح در خون بوجود می‌آید‌. بسیاری از بانوان در هفته چهارم، تست بارداری خانگی‌شان (بیبی چک) مثبت می‌شود.

علائم اولیه بارداری

گستره‌ی علائم بارداری بسیار زیاد است ولی گاهی بعضی افراد هیچ علامت قابل توجهی ندارند.

عموما علائمی وجود دارند که به تشخیص اولیه‌ی بارداری کمک می‌کنند. در لیست زیر بعضی از مهم‌ترین این علائم را مشاهده می‌کنید:

• سردرد و سرگیجه
• حالت تهوع و استفراغ
• حساسیت به برخی بو‌ها
• تکرر ادرار
• تورم و درد در پستان
• خستگی و خواب آلودگی
• قطع کامل عادت ماهیانه
• تغییرات خلقی
• افزایش دمای بدن
• تنگی نفس
• نفخ و یبوست
• گرفتگی عضلات بدن
• کمردرد

پس از مشاهده‌ی علائم اولیه می‌توانید از بیبی چک ( تست بارداری خانگی ) استفاده کنید. اما این تست‌ها دقیق نبوده احتمال دارد که جواب آن‌ها به صورت کاذب، مثبت شود. لذا پیشنهاد می‌کنیم اگر علائم اولیه‌ی بارداری را داشتید، برای انجام آزمایش hcg  (خون) به بیمارستان‌ها و یا آزمایشگاه‌ها مراجعه کنید.

تست‌های بارداری خانگی

تست بارداری خانگی (بیبی چک) معمولا پس از قطع دوره‌ی عادت ماهیانه مثبت می‌شود. این تست‌ها با ویژگی کاربرد آسان، خصوصی بودن و در دسترس بودن، مورد توجه عموم مردم قرار گرفته است.

آزمایش ادراری که توسط بیبی چک انجام می‌گیرد ممکن است به یکی از روش‌های زیر باشد:

1. بیبی چک نواری: ادرارتان را در ظرفی جمع کنید. سپس نوار را تا علامت مشخص شده (max) در آن فرو ببرید. بعد از 5 ثانیه خارج کنید. روی سطح خشک و صاف قرار داده و بعد از چند دقیقه نتیجه را مشاهده کنید.
2. بیبی چک قطره چکانی: ادرارتان را داخل ظرفی جمع کنید. با استفاده از قطره چکان مخصوص داخل بسته، 3-4 قطره از آن را روی حفره‌ی مشخص شده بریزید. پس از 2-3 دقیقه نتیجه را مشاهده کنید.
3. بیبی چک مستقیم: نوار مخصوص را جلوی ادرارتان بگیرید. زمانی که مقداری از ادرار جذب آن شد، نوار را جای خشک و صاف قرار دهید تا نتیجه نمایان شود.

در تمامی انواع بیبی چک‌ها نمایان شدن یک خط نشانه‌ی منفی بودن نتیجه تست است. دو خط نشانه‌ی مثبت بودن است. (حتی اگر بسیار کمرنگ باشد). اگر خط کنترل کننده نمایان نشود، نتیجه نامعتبر است. در این صورت مجددا از تست دیگری استفاده کنید.

به طور کلی نتیجه‌ی این تست‌ها بین 2-10 دقیقه‌ی ابتدایی معتبر است و بعد از آن نباید نتیجه ارزیابی شود.

توصیه می‌شود به دلیل درصد خطای نتیجه کاذب، بعد از مثبت شدن تست، به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص زنان بعد از معاینات مربوطه برای شما درخواست آزمایش خون می‌نویسد.

آزمایش خون بارداری دو نوع است:

1. تست خون کلی: در این آزمایش صرفا مثبت یا منفی بودن جواب بارداری نشان داده می‌شود.
2. تست خون بتا بارداری: در این آزمایش عدد دقیق هورمون hcg مشخص شده و هر 2-3 روز این عدد 2 برابر می‌شود. چنانچه سقط یا بارداری خارج رحم اتفاق افتاده باشد، افت سریع عدد بتا برای تشخیص به پزشکتان کمک می‌کند.

وضعیت شما در هفته چهارم بارداری

احتمالا در این هفته شما پریود نمی‌شوید. اما ممکن است لکه‌بینی مختصری به رنگ صورتی کمرنگ و یا قهوه‌ای روشن داشته باشید. نگران نباشید! این لکه‌بینی به دلیل لانه‌گزینی رویان داخل رحم شما است. توصیه می‌کنیم خونسرد باشید و استراحت کنید.

همچنین داشتن انقباضات و درد شکمی جزیی در این زمان دور از انتظار نیست. اگر تست بارداری خانگی انجام دادید و از نتیجه‌ی آن مطمئن نبودید، 2-3 روز دیگر، مجددا تست جدیدی انجام دهید. چنانچه نتیجه منفی بود، از صحت آن اطمینان حاصل کنید. ناامید نشوید و ماه آینده دوباره برای بارداری اقدام کنید.

وضعیت جنین در هفته چهارم بارداری

از این هفته جنین با نام رویان شناخته می‌شود. رویان درحال حاضر از دو قسمت لایه‌ی خارجی (اپی بلاست) و لایه‌ی داخلی (هایپو بلاست) تشکیل شده است. تا ده هفته‌ی آینده تمام قسمت‌های بدن جنین تکمیل شده و شروع به فعالیت می‌کنند. بنابراین تا سپری شدن این مدت، بدن او آسیب‌پذیر و نیازمند مراقبت بیشتر است.

در هفته چهارم بارداری جفت نیز درحال حفر تونل‌های ظریف در دیواره‌ی رحم شماست. این تونل‌ها در آینده‌ی نزدیک رابط بین شما و فرزندتان می‌شود. در انتهای هفته چهارم سیستم انتقال اکسیژن و مواد غذایی توسط جفت، شروع به فعالیت می‌کند.

درحال‌حاضر کیسه‌آب که حاوی مایع‌آمنیوتیک است، جنین را احاطه کرده است. این کیسه‌ی پر از مایع او را از آسیب‌های احتمالی در دوران‌بارداری درامان نگه می‌دارد.

در این هفته وزن رویان 0.11 گرم و قد او 0.13 سانتی متر است.

مراقبت های هفته چهارم بارداری

در این هفته مراقبت‌های اولیه دوارن بارداری شروع می‌شود. خودمراقبتی در تمامی مراحل از اهمیت بالایی برخوردار است. در زیر لیستی از خودمراقبتی‌هایی که می‌توانید انجام دهید، برایتان آورده شده:

1. مراقبت از موها در دوران بارداری بسیار بااهمیت است، سعی کنید هرروز موهایتان را بشویید.
2. افزایش دمای بدن مادر برای جنین مضر است. برای استحمام از آب با درجه دمای بین 29 الی 32 درجه سانتی‌گراد استفاده کنید. ترجیحا زمان استحمامتان کوتاه باشد.
3. رنگ کردن مو در سه ماهه‌ی اول بارداری کاملا ممنوع است. بعد از سه ماهه اول هم، بهتر است از رنگ مو استفاده نشود. درصورت لزوم به رنگ کردن مو، از نوع بدون آمونیاک آن استفاده کنید.
4. طبق برخی تحقیقات استفاده از ماکروویو ممکن است برای جنین خطرساز باشد. ترجیحا در ماه‌های نخست بارداری از ماکروویو استفاده نکنید.
5. کلسیم یکی از عناصر مهم مورد نیاز برای مادر و کودک در این دوران است. کلسیم نقش بسزایی در تکامل گردش خون، استخوان سازی، تشکیل دندان‌ها، سیستم عصبی و ماهیچه‌های نوزاد دارد.
6. اگر در اطرافیانتان شخصی سیگار می‌کشد، از او بخواهید در محیطی که شما در معرض دود آن قرار نگیرید، سیگار بکشد.

اگر موارد لیست بالا و توصیه‌های پزشکتان را رعایت کنید، خودمراقبتی انجام داده‌اید. هیچکس به اندازه‌ی شما نمی‌تواند در بهبود روند بارداری، برای خود و فرزندش تاثیرگذار باشد.

در چه صورت نیاز به مراجعه به پزشک دارم؟

گرچه نباید نگران شوید ولی دانستن نکاتی درباره سقط جنین در ماه‌های اول بارداری مهم است. تحقیقات نشان داده 20درصد از بارداری‌های شناخته شده به سقط می‌انجامد. این موضوع درست زمانی اتفاق می‌افتد که بانوان منتظر شروع دوران قاعدگی‌شان هستند.

اگر سقط جنین در هفته‌ی چهارم اتفاق افتد، به آن بارداری شیمیایی گفته می‌شود. در این حالت رویان در سونوگرافی دیده نمی‌شود ولی بارداری در آزمایش خون و ادرار مثبت می‌شود.

از علائم سقط می‌توان به گرفتگی عضلات، خونریزی شدید و یا لکه بینی اشاره کرد. اگر جنین در دیواره‌ی رحم عمیقتر جای گیرد، ممکن است دچار لکه‌بینی شوید. بنابراین هر لکه‌بینی، نشانه‌ی سقط نیست. توصیه می‌شود به دلیل حساس بودن سه ماهه‌ی اول بارداری در این شرایط حتما با پزشکتان مشورت کنید.

پیشنهاد موشیما برای هفته‌ چهارم بارداری

شما و همسرتان از آمدن فرزندتان خوشحال هستید. هر دو باهم قدم در راه زیبایی گذاشته‌اید. سعی کنید درباره‌ی برنامه‌ها، نگرانی‌ها و احساساتتان با همسرتان صحبت کنید. داشتن این نوع تعاملات از حالا، باعث بوجود آمدن ارتباط موثرتری در آینده بین خانواده‌ی کوچکتان خواهد شد.