13 راه‌حل برای کاهش اضطراب امتحان در کودکان

برای بسیاری از کودکان، امتحان دادن یک کابوس است. کودکان می‌ترسند که اگر در مورد موضوعی بد عمل کنند والدین خود را ناامید کرده یا دوستان خود را از دست بدهند. در مواجهه با چنین فشاری، اضطراب امتحان در بین کودکان مقطع ابتدایی، به طور فزاینده ای شایع شده است.

با کمک چند راه حل ساده می‌توانیم به فرزندمان کمک کنیم تا هم اضطراب امتحان را کنترل کند و هم در طول امتحانات رشد کند.

نشانه‌های استرس را بشناسید

ردیابی نشانه‌های استرس در کودکان می‌تواند بسیار دشوار باشد؛ زیرا آن‌ها در به زبان آوردن احساساتشان مانند ما توانا نیستند. این مسئله در پسر بچه‌ها بیشتر دیده می‌شود که احساساتشان را مخفی می‌کنند. این باعث می‌شود کمک به آن‌ها حتی سخت‌تر باشد.

اگر کودکتان بدخلق است و سریع عصبانی می‌شود یا بغض می‌کند، از مدرسه رفتن امتناع می‌کند، اگر از علائم جسمی مانند دل‌درد یا سردرد شکایت می‌کند، اگر عادات خواب و غذا خوردنش تغییر کرده‌ است، اگر زمانی که اشتباهی می‌کند خودش را “احمق” یا “بی‌عرضه” خطاب می‌کند، احتمال زیادی دارد که دچار اضطراب ناشی از امتحان است.

با او صحبت کنید

از کودک راجع به ترس‌ها و نگرانی‌هایش بپرسید و او را قضاوت نکنید. گاهی تنها گوش دادن به مشکلاتشان می‎‌تواند بار زیادی را از دوششان بردارد و آن‌ها را آرام کند.

بیشتر بخوانید: اضطراب را در کودکان چگونه مدیریت کنیم؟

محیط مناسبی برای درس خواندن فراهم کنید

برخی کودکان نیاز به یک محیط کاملا آرام برای مطالعه دارند. برخی دیگر با گوش دادن موسیقی در حین درس خواندن عملکرد بهتری دارند. سعی کنید الگوی مناسب او را با همفکری خودش پیدا کنید و یک فضای آرامش بخش برایش فراهم کنید.

با معلمش صحبت کنید

از معلم بپرسید که تکالیف و امتحانات چه حجمی دارند و زمانبندی آن‌ها چگونه است. سپس به فرزندتان کمک کنید تا یک جدول برنامه‌ریزی برای خودش بسازد. این کار ذهن او را بسیار منظم‌تر می‌کند. اگر احساس می‌کنید حجم کارهای او بیش از حد توانش است، مطمئن شوید که معلم او می‌داند چه خبر است.

صورت مسئله را پاک نکنید

اگر او نگران و مضطرب است چون فکر می‌کند به ‌اندازه‌ی کافی آماده نیست، او را از کتاب‌هایش دور نکنید. پاک کردن صورت مسئله او را نگران‌تر خواهد کرد. حتی اگر مطمئن هستید که به اندازه‌ی کافی تلاش کرده است، او را متوقف نکنید. بلکه سعی کنید با حرف‌های مثبت و تشویق کردن، استرسش را کم کنید.

درس خواندن را تبدیل به سرگرمی کنید

روش های زیادی وجود دارد که شما می توانید با کودک خود ریاضیات و علوم را تمرین کنید، بدون اینکه کار دشواری به نظر برسد. فلش کارت‌ها، پازل کلمات و اعداد و انجام محاسبات ذهنی همه به تحکیم مهارت هایی که کودک شما برای پشت سر گذاشتن امتحانات نیاز دارد کمک می‌کند.

عادات سالم در او ایجاد کنید

ورزش کردن علاوه بر اینکه کودک را مدتی از فضای درس و مدرسه دور می‌کند بلکه باعث کاهش ترشح هورمون‌های استرس می‌شود. مطمئن شوید که رژیم غذایی سالمی دارد و به مقدار کافی مایعات می‌نوشد. کمبود آب بدن می‌تواند اختلالاتی را در تمرکز ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: 11 راه‌حل برای رفع بدغذایی در کودکان

او را برای استراحت کردن تشویق کنید

او را تشویق کنید تا فعالیت‌های فوق برنامه خارج از مدرسه که به آن‌ها علاقه دارد را انجام دهد مثل شنا، نقاشی یا حتی تماشای تلویزیون به مقدار معقول. به او بگویید که زندگی کردن فقط درس خواندن نیست و مهارت‌های دیگر نیز ارزشمند و حتی ضروری هستند.

مثبت فکر کردن را به او  بیاموزید

اگر او می‌گوید “نمی‌تونم اینو یاد بگیرم” یا “این خیلی سخته” یا “من خیلی بی‌عرضه‌ام”، به او یاد بدهید تا این افکار را با جملاتی مثل “تا زمانی که بهتر بفهمم روش کار می‌کنم” یا “من فقط این حس رو دارم چون استرس دارم” جایگزین کند.

علائم اضطراب را برایش توضیح دهید

با او صحبت کنید و برایش توضیح دهید که اضطراب چه علائم روحی و جسمی به همراه دارد. این کار به او کمک می‌کند تا زمانی که مضطرب می‌شود سریع متوجه شود. به او بگویید که می‌تواند جلوی اضطراب را با نوشیدن آب، چند نفس عمیق و افکار مثبت بگیرد.

تکنیک‌های امتحان دادن را به او بیاموزید

تکنیک‌های ساده‌ای برای کنترل اضطراب امتحان وجود دارند. به او یاد بدهید تا سوالات امتحان را چند بار با دقت بخواند و اول جواب سوال‌هایی که بلد است را بنویسد. سپس بقیه‌ی زمانش را برای فکر کردن به دیگر سوالات بگذارد. این تکنیک‌ها به او کمک می‌کند تا در طول امتحان اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.

او را برای روز امتحان آماده کنید

به او کمک کنید تا شب قبل از امتحان یک خواب کافی و آرام داشته باشد. به او یک صبحانه‌ی مقوی و سالم بدهید. وسایلی را که برای امتحان نیاز دارد مانند مداد، پاک‌کن و تراش و وسایلی مثل گونیا، نقاله یا پرگار برای امتحان ریاضی را با همکاری خودش آماده کنید. یک بطری آب و یک خوراکی کوچک قندی هم به او بدهید تا اگر احساس ضعف یا سردرد کرد از آن‌ها استفاده کند.

مقایسه کردن را ممنوع کنید

برایش توضیح دهید که مقایسه کردن خودش با دیگران یا پرسیدن نمرات دوستانش اشتباه است. با او راجع به توانایی‌هایی که دارد صحبت کنید؛ مثلا اگر در موسیقی یا ورزش استعداد دارد به او یادآوری کنید. به او اطمینان دهید که همه‌ی ما متفاوت و منحصر به فرد هستیم و نتیجه‌ی امتحان هرچه که باشد، او برای شما ارزشمند است و عاشقش هستید.

سخن آخر

کودکان در دنیای امروز فشار زیادی را در مدرسه تحمل می‌کنند چون احساس می‌کنند اگر نتایج بدی بگیرند باعث خجالت خانواده شده و عشق آن‌ها را از دست خواهند داد. به او اطمینان دهید که نتیجه‌ی امتحان هرچه که باشد شما او را دوست خواهید داشت. هیچگاه به دروغ به او نگویید که نتایجش اصلا مهم نیست؛ بلکه به او کمک کنید تا با تلاش تدریجی بتواند نتایجش را بهبود دهد.