این هفته با خبر خوشی آغاز می‌شود؛ آن این است که نیمه‌ی اول بارداری را با سلامتی پشت سر گذاشته‌اید.
از این هفته در سرآشیبی دوران شیرین بارداری قرار می‌گیرید. سرعت رشد جنین افزایش پیدا می‌کند و بزرگ شدن رحمتان ریتم منظمی به خود می‌گیرد؛ به طوری که هر هفته حدود 1 الی 2 سانتی متر شکم شما بزرگتر می‌شود.
در این مقاله قصد داریم تا درباره‌ی وضعیت شما و فرزندتان، خود مراقبتی‌های لازم برای این هفته و عارضه‌ی پره اکلامپسی توضیحاتی را به شما بدهیم.
با موشیما همراه باشید.
وضعیت شما در این هفته
اکنون در آغاز نیمه‌ی دوم بارداری هستید. احتمالا در این روزها اشتهای شما بیشتر شده و شاداب‌تر از قبل هستید. با توجه به سرعت گرفتن رشد جنین و منظم شدن ریتم افزایش وزنِ شما در هر هفته، در آینده‌ی نزدیک شکمتان بزرگ شده و نقطه‌ی تعادل بدنتان تغییر می‌کند؛ در نتیجه راه رفتن برای شما دشوار خواهد شد.
بهتر است برای پیشگیری از زمین خوردن، در هنگام راه رفتن، سرتان را صاف نگه دارید و شانه‌هایتان را به سمت جلو خم نکنید.
اکنون قله‌ی رحم در محدوده‌ی ناف قرار دارد. با توجه به فشاری که رحم برای ایجاد فضای کافی برای جنین به اعضای داخلی شکم وارد می‌کند، احتمالا فرو رفتگیِ ناف شما صاف شده و یا کمی به سمت بیرون آمده است.
همانطور که در هفته‌های قبل بیان کردیم، میزان حجم خون در بدن هر روز افزایش پیدا می‌کند. این روزها در هر دقیقه حدود 7 لیتر خون در بدن در حال گردش است. از آنجایی که خون برای ساخت هموگلوبین به آهن نیاز دارد، لازم است رژیم غذایی شما حاوی مقدار مناسبی آهن باشد.
از آنجایی که افزایش وزن، فشار مضاعفی به مفاصل وارد می‌کند، احتمالا به زودی دردهایی را در ناحیه‌ی تناسلی ، یک یا دو طرف باسن و یا بین واژن و مقعد حس خواهید کرد. استفاده از کمربند و شکم بندهای مخصوص بارداری، به کاهش درد کمک می‌کند.
ممکن است بنا بر تشخیص پزشک، علاوه بر مصرف حبوبات، تخم مرغ و … که سرشار از آهن هستند، نیاز به مصرف قرص‌های مکمل هم داشته باشید. پس برای حفظ سلامتی خود و فرزندتان، توصیه‌های پزشک را جدی گرفته و آن‌ها را انجام دهید.
یکی از مسائل جالبی دوران بارداری، تغییر رویه‌ی غذایی است. برخی بانوان که قبل از بارداری گیاه خوار بوده‌اند، ممکن است در طول بارداری رویه‌ی غذاییشان دستخوش تغییراتی شود و تمایل به مصرف گوشت پیدا کنند و بالعکس.
اگر شما هم با این موضوع مواجه شدید، اصلا نگران نباشید؛ چرا که با پایان یافتن بارداری، به مرور زمان، اوضاع به حالت عادی خود بر خواهد گشت.
دومین جلسه ملاقات با پزشک بین هفته‌های 16 الی 20 بارداری انجام می‌گیرد. بنابراین اگر هنوز به پزشک مراجعه نکرده‌اید، بهتر است حتما در این هفته قرار ملاقاتی را با ایشان تنظیم کنید.
همانطور که در مقالات قبل گفتیم، در روتین چکاپ بارداری ضربان قلب جنین، میزان رشد رحم، وزن و فشار خون شما بررسی و ثبت می‌شود.
در جلسه‌ی این هفته، پزشک وضعیت دست‌ها و پاهای شما را نیز چک می‌کند؛ تا در صورت وجود تورم، بررسی‌های لازم در خصوص عارضه‌ی پره اکلامپسی را انجام دهد. در ادامه‌ی مقاله درباره این عارضه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
وضعیت جنین در هفته بیستم بارداری
در این هفته فرشته‌ی کوچکتان با قد حدود 16 الی 18 سانتی متر و وزن 315 الی 320 گرم، به اندازه‌ی یک موز رسیده است.
استخوان‌های جنین که در ابتدا مانند غضروف نرم بودند، هر روز محکم‌تر از قبل می‌شوند. جالب است بدانید که در این هفته نه تنها دندان‌های شیری کودک در زیر لثه‌هایش قرار گرفته‌اند، بلکه دندان‌های دائمی او هم در زیر لثه‌هایش درحال شکل گیری هستند.
از این هفته به بعد سرعت وزن‌گیری جنین به صورتی چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. افزایش ضخامت پوست و رشد موهای او همچنان ادامه دارد و در قسمت‌هایی از بدنش مانند سر، گردن و صورت، تراکم این موها که لانوگو نام دارند، بیشتر است.
در هفته بیستم بارداری، تمام اعضای داخلی شکم جنین مانند کبد، معده و روده‌ها درون حفره‌ی شکمی و در جایگاه اصلی خودشان قرار گرفته‌اند. همچنین اندام‌های مختلف بدن، مانند کلیه‌ها، روده‌ها و … مشغول انجام وظایف خود هستند.
سیستم ایمنی جنین هنوز به اندازه‌ی کافی تکامل پیدا نکرده است؛ اما جای نگرانی نیست، زیرا آیتم‌های ایمنی از بدن شما و از طریق جفت و بند ناف به جنین منتقل می‌شود.
علائم بارداری در هفته بیستم
در این هفته ممکن است علائمی که در هفته‌های قبل داشتید، ادامه پیدا کنند و یا ممکن است موارد جدیدی را تجریه کنید. در ادامه به برخی علائم شایع این هفته اشاره می‌کنیم:
- یبوست
- انقباضات بدون درد رحم
- گرفتگی عضلات
- کمردرد
- تغییراتی در پوست، مو و ناخن‌ها
- سرگیجه و یا سردرد
- سوزش سر دل
- تعریق زیاد
- خر و پف شبانه
- بی‌خوابی
به طور معمول، موارد بالا خطری برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کنند. درصورتی که هر یک از این علائم برای شما آزار دهنده و یا غیر قابل تحمل شدند، مشکل را با پزشکتان در میان گذاشته و از او درخواست کنید تا برای کنترل اوضاع به شما کمک کند.
پره اکلامپسی چیست؟
عارضه‌ی پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی، یک بیماری جدی است و در صورتی که به موقع به آن رسیدگی نشود، ممکن است آسیب شدیدی به جنین و مادر وارد کند.
احتمال بروز این مشکل از هفته بیستم بارداری به بعد وجود دارد. بنابراین بهتر است تغییرات بدنتان را به صورت دقیق زیر نظر داشته باشید؛ در صورت مشاهده‌ی علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید.
- سردرد و یا استفراغ شدید
- مشکلات دیداری مانند جرقه زدن چشم یا تاری دید
- احساس درد در قسمت زیر دنده‌ها
- تورم ناگهانی دست‌ها و یا پاها
همچنین اگر پزشک متوجه افزایش ناگهانی فشار خون و یا وجود پروتئین در ادرار شما ( از طریق آزمایش ادرار ) شود، برای بررسی مسمومیت حاملگی، فورا اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
از خطراتی که ممکن است در پی عدم رسیدگی فوری به این مشکل به وجود آید، می‌توان به تشنج مادر، تاثیر منفی بر رشد جنین و زایمان زودرس اشاره کرد.
وجود فاکتورهای زیر در افراد، ریسک ابتلا به پره اکلامپسی را بالا می‌برد:
- بارداری در 40 سالگی و یا بالاتر
- بارداری اول
- باردار شدن پس از گذشت ده سال از آخرین بارداری
- وجود سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به پره اکلامپسی
- بارداری چندقلویی
- داشتن میزان بالای اضافه وزن
- داشتن سوابق فشار خون بالا، قبل از بارداری و یا در بارداری قبلی
- بیماری‌های مزمن کلیوی
ممکن است بر اساس فاکتورهای بالا، پزشک تشخیص دهد که نیاز است شما از هفته‌ی دوازدهم بارداری تا زمان زایمان، آسپرین مصرف کنید.
اگر فردی در دوران بارداری دچار عارضه‌ی پره اکلامپسی شود، باید در بیمارستان بستری شود. پزشک در بیمارستان، فشار خون او را کنترل می‌کند و در صورت نیاز به زایمان زود هنگام، این کار را از طریق القای زایمان و یا عمل سزارین انجام می‌دهد.
خود مراقبتی در این هفته
اگر شغل شما به گونه‌ای است که ساعات زیادی نیاز به ایستادن دارید، بهتر است از جوراب‌های ضد واریس استفاده کنید. اگر تمایلی یه خرید جوراب ضد واریس ندارید، می‌توانید از جوراب‌های ساق بلند استفاده کنید. این کار باعث بهبود رگ‌های واریسی در پا می‌شود.
هنگام بلند کردن اجسام، حتی اگر وزن زیادی ندارند، از قسمت کمر خم نشوید. این کار را مطابق عکس زیر انجام دهید.
احساس درد و فشار بر روی کمر، در بارداری بسیار شایع است. ماساژ، اگر با تایید پزشک و توسط افراد آموزش دیده باشد، کمک زیادی به بهبود این گونه درد‌ها می‌کند.
رعایت رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای فیبر و مایعات، برای پیشگیری و یا رفع یبوست مهم است.
برای بهبود سوزش سر دل، بهتر است حدود نیم ساعت پس از صرف غذا، دراز نکشید.
دلیل خر و پف شبانه، تورم غشای مخاطی بینی و تولید خلط است. اگر شما هم درگیر این مسئله شده‌اید، توصیه می‌کنیم برای داشتن خواب با کیفیت‌تر، به پهلو بخوابید و بالشت را طوری زیر سرتان بگذارید که سر بالاتر از بدن قرار گیرد.
چنانچه به لاکتوز ( قند موجود در شیر ) حساسیت دارید، از جایگزین‌هایی مانند ماست، پنیر و یا مواد غذایی غیر لبنیِ حاوی کلسیم مانند خرما، موز، انواع لوبیاها و … استفاده کنید.
اگر پیاده روی و یا ورزش دیگری انجام می‌دهید، نیم ساعت قبل از آغاز آن، میان وعده‌ای سبک میل کنید تا از افت فشار و ضعف، در حین ورزش و یا بعد از آن جلوگیری کنید.
پیشنهاد موشیما برای هفته بیستم بارداری
این هفته فرصت مناسبی برای خرید سیسمونی و چیدمان اتاق خواب کودکتان است. در این روزها دیگر جنسیت فرزندتان را می‌دانید و احتمالا نام او را هم انتخاب کرده‌اید.
از آنجایی که در این هفته علائمی مانند حالت تهوع و … را ندارید و از سوی دیگر هنوز آنقدر سنگین نشده‌اید که قادر به انجام بسیاری از کارها نباشید، توانایی بیشتری برای قدم زدن و صرف وقت برای انتخاب رنگ و جنس وسایل مورد نیازتان دارید.
بهتر است نکاتی را برای خرید لباس‌های دلبندتان به شما بگوییم. رشد نوزاد در 6 ماهه‌ی اول بسیار سریع است. بنابراین اگر بیش از 2 یا 3 دست لباس‌های سایز صفر و یک تهیه کنید، در نهایت با تعداد زیادی لباس استفاده نشده مواجه خواهید شد.
این نکته را هم مد نظر داشته باشید که پس از گذشت مدتی از زایمانتان، اقوام و دوستان به دیدن شما و فرزندتان می‌آیند. ممکن است در بین هدایایی که برایتان می‌آورند، لباس نوزادی هم باشد. با در نظر گرفتن این احتمال، برای خرید لباس نوزادی به تعداد لباس‌ها توجه کنید.
مسئله‌ی دیگر جنس لباس‌های انتخابی‌تان است. باید دقت کنید که جنس لباس‌ها، با فصلی که فرزندتان در آن متولد می‌شود، مطابقت داشته باشد. بطور مثال اگر زایمانتان در فصل تابستان است، لباس‌های خنک و نخی برای او تهیه کنید.
بهتر است برنامه‌ی خرید وسایل مصرفی و لباس‌های کودکتان را به بعد از زایمان موکول نکنید. درنظر داشته باشید رسیدگی به نوزاد، کاری تمام وقت است. همچنین مادر بعد از زایمان به استراحت و تقویت قوای جسمانی نیاز دارد؛ بنابراین حداقل چند ماهِ اول پس از زایمان، توانایی صرف وقت و خرید طولانی را ندارد.
همین حالا نظر خود را با دیگران به اشتراک بذارید: کلیک کنید